ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ (2)

Νεομάρτυρες και νεοναζί

Ως υπερκομματικός, εκσυγχρονιστής και βαθύς γνώστης της κοινωνικής πραγματικότητας εμφανίζεται ο κ. Χριστόδουλος. Καλά κάνει ο ποιμενάρχης να υποστηρίζει με θάρρος και σαφήνεια τις ιδέες του, αλλά και τις πολιτικές του συμμαχίες. Το 1996 η ναζιστική φιλοπόλεμη φυλλάδα "Στόχος" του γνωστού χουντικού Γ. Καψάλη, διοργάνωσε 2 καμπάνιες: Ενα "ιστορικό συνέδριο για τους Ελληνες Νεομάρτυρες", που διεξήχθη πέρσι τέτοιες μέρες στο Λιδωρίκι, και ένα "δημοψήφισμα" μεταξύ των αναγνωστών της φυλλάδας για το διάδοχο του Σεραφείμ. Οπως καταλαβαίνετε, ο Χριστόδουλος ήταν μακράν πρώτος στις προτιμήσεις του κοινού του "Στόχου" για τη θέση του αρχηγού της εκκλησίας, αλλά και ο πιο δραστήριος συναγωνιστής του Καψάλη στην πραγματοποίηση του "συνεδρίου για τους νεομάρτυρες"!
Κατά τη διάρκεια της κούρσας διαδοχής, η θέση των νεοφασιστών υπέρ του Αγίου Δημητριάδος ήταν κρυστάλλινη. Μετά την εκλογή του, ο "Στόχος" πανηγύριζε που στην κεφαλή της ελληνορθοδοξίας βρίσκεται ο συναγωνιστής τους, "ο Αρχιεπίσκοπος Κεραυνός", όπως τον αποκαλεί. Και για του λόγου το αληθές, ο Καψάλης αναδημοσιεύει την τρυφερή του επιστολογραφία με τον κ. Παρασκευαϊδη, καθώς και την εμπνευσμένη ομιλία του δεύτερου στο κοινό του "Στόχου": "Το κείμενο εκείνο -σημειώνει η φυλλάδα (6.5.1998)- στο οποίο βρίσκεται όλη η Ελληνικότητα και η πίστη στο Εθνος του νέου Αρχιεπισκόπου, παρουσιάζεται χωρίς κανένα σχόλιο. Τι να σχολιάσει κανείς σε κάτι που είναι ξεκάθαρη η Ελλάδα". Και όντως, μόνο κωλοτούμπες θα μπορούσε να κάνει ο πολιτικά και δημοσιογραφικά ανυπόληπτος "Στόχος" μ' αυτά που έγραψε και είπε προς τιμήν του ο κ. Χριστόδουλος: "Θέλω να συγχαρώ για άλλη μια φορά τον κ. Καψάλη, εκδότη και διευθυντή της γνωστής εφημερίδας "Στόχος" των Αθηνών, που είναι γνωστός Ελληνοκεντρικός και Ελληνόψυχος και, ταυτόχρονα, Χριστιανοκεντρικός και Ορθόδοξος. Επιτέλους έχουμε ανάγκη από τέτοιους ανθρώπους, από ανθρώπους που θα βάλουν σε ίδια μοίρα τα θρησκευτικά μας και τα εθνικά μας ιδεώδη"!
Ανθρωπος ευφυής ο κ. Χριστόδουλος, ήξερε τα "θρησκευτικά και εθνικά ιδεώδη" του Ελληνόψυχου πολιτικού χώρου με τον οποίο συναγελαζόταν. Αλλωστε, ο Καψάλης δεν έκρυψε ποτέ το πολιτικό του πρόγραμμα: κήρυξη πολέμου εναντίον των "εσωτερικών εχθρών" (μειονότητες, αριστεροί, συνδικαλιστές, δημοκράτες, ευρωπαϊστές, κουλτουριάρηδες κ.λπ), ξεπάστρεμα των "προδοτών" πολιτικών (έχει υποδείξει ονομαστικά το κρέμασμα αρκετών στελεχών των τελευταίων κυβερνήσεων και βουλευτών όλου του φάσματος), επίθεση παραστρατιωτικών, τρομοκρατικών ομάδων σε όλες τις "εχθρικές" γειτονικές χώρες, μέχρι το ξέσπασμα της μεγάλης σφαγής και την "αναβίωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας". Ο Καψάλης ύμνησε τους τρομοκράτες της ΜΑΒΗ, τις -μάλλον ανύπαρκτες, αλλά πάντως καλοδιαφημισμένες- "απελευθερωτικές αντάρτικες ελληνικές ομάδες" στα Σκόπια, τον Πόντο και όπου αλλού "υπάρχει τάφος Ελληνα φαντάρου". Δεν είναι δυνατόν να διέλαθε της προσοχής του παντογνώστη κ. Χριστόδουλου, η συστηματική μισαλλοδοξία που καλλιεργεί -προσκομίζοντας κατά κανόνα ψεύτικα και παραπλανητικά δεδομένα- ο συγκεκριμένος ναζιστικός πολιτικός χώρος. Σε ολόκληρο τον ημερήσιο Τύπο, έχει κατά κόρον γραφτεί η ύπαρξη μιας ιδιότυπης επικοινωνίας ανάμεσα στις "προβοκάτσιες" που δημοσιεύει ο "Στόχος" με τις αντίστοιχες βλακείες που γράφονται σε τούρκικες, ιδίως, εθνικιστικές φασιστοφυλλάδες.
Πώς ονομάζει την ρατσιστική του προπαγάνδα ο "Στόχος"; Προφανώς όχι ρατσιστική. Σύμφωνα με τις σοφιστίες των ανά τον κόσμο νεοναζί, η εξόντωση των "αλλοδόξων", εντός και εκτός συνόρων, δεν είναι ρατσισμός. Ρατσιστές είναι οι άλλοι που θέλουν να ζήσουν κοντά σ' εμάς -τον περιούσιο λαό, δηλαδή. Ακριβώς σ' αυτό το επίπεδο συναντιέται η σκέψη του Αρχιεπίσκοπου, με τους ελληνορθόδοξους ναζιστές: και οι δυο υποτίθεται ότι "αντιστέκονται" στις διαρκώς ογκούμενες έξωθεν επιβουλές. "Αντίσταση σε κάθε κακό, αντίσταση σε καθετί που δεν είναι χριστιανικό, που δεν είναι ορθόδοξο, που δεν είναι ελληνικό. Το Κράτος, η Εκκλησία και όλοι οι φορείς, πρέπει, επιτέλους να αναλάβουμε τις ευθύνες μας", έλεγε στη φασιστοσύναξη του Λιδωρικιού ο Χριστόδουλος. Πίσω από τον αόριστο βερμπαλισμό του, ο ιεράρχης ήξερε θαυμάσια τι προσλαμβάνει το κοινό και οι ηγέτες της ναζιστικής δεξιάς. Αντιστεκόταν, όπως και οι μουλάδες της Ορθοδοξίας και του φασισμού, στην "προσπάθεια εκκοσμίκευσης της χώρας και μετατροπής της σε λαϊκό κράτος, χωρίς θρησκεία".



Ιερές εξετάσεις στα σχολεία

Ηταν η τελευταία "αναμέτρησή" του με τα όργανα της πολιτείας πριν αναδειχθεί στο ύπατο εκκλησιαστικό αξίωμα -και την κέρδισε. Αντικείμενό της: έχουν ή όχι το δικαίωμα οι παπάδες να διακόπτουν τα μαθήματα για να οργανώσουν, στο χώρο του σχολείου και εν ώρα διδασκαλίας, εξομολόγηση των μαθητών;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Στις 6/11/97, το υπουργείο Παιδείας εκδίδει εγκύκλιο (αρ.Γ2/6078) με την οποία απαγορεύει την είσοδο στα σχολεία οποιουδήποτε φορέα, κρατικού ή ιδιωτικού, και την παρακώλυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας χάριν οιουδήποτε εξωδιδακτικού σκοπού. Ενα μήνα αργότερα (11/12/97), ο διευθυντής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Απ. Λαζάρου επισκέπτεται το 6ο Γυμνάσιο Βόλου και διαπιστώνει πως, αντί για μάθημα, γίνεται εξομολόγηση από ιερέα, απεσταλμένο του Μητροπολίτη. Εφαρμόζοντας τις εντολές του υπουργείου, τον απομακρύνει και στη συνέχεια στέλνει εγκύκλιο προς τα σχολεία, εξηγώντας τα αυτονόητα: ότι όποιος μαθητής θέλει να εξομολογηθεί μπορεί να το κάνει, αλλά στην εκκλησία της ενορίας του κι όχι στο σχολείο. "Τυπικότατος βέβαια και άψογος από γραφειοκρατικής πλευράς ο κ. Λαζάρου", παραδέχεται το επίσημο έντυπο της μητρόπολης, "αλλά η εγκύκλιός του μνημείο υποκρισίας" ("Πληροφόρηση", Δεκ. 1997).
Από κεί και πέρα, ποιος είδε το Θεό (ή, μάλλον, τον Αγιο Δημητριάδος) και δεν τον φοβήθηκε. Στο έντυπό του, ο Χριστόδουλος μιλά για "διωγμό κατά της Εκκλησίας" και περιγράφει την αντίδρασή του: "Χρειάστηκε να στενοχωρηθούμε, να θυμώσουμε, να βγούμε στα ραδιόφωνα, να εκφραστούμε αυστηρά για να σωφρονίσουμε τον τολμητία". Ενα μέτρο αυτής της "αυστηρότητας" μας δίνει η περιγραφή των αντιφρονούντων: "Μόνο ελάχιστοι `βαμμένοι' δεν μπόρεσαν να δουν την αλήθεια. Με παροιμοιώδη στενοκεφαλιά είδαν το πράγμα κολλημένοι στον τύπο". Ποιά ήταν αυτή "η" αλήθεια; "Η Εκκλησία δεν είναι ένας οποιοσδήποτε μη-κυβερνητικός φορέας αλλά έχει θεσμική θέση μέσα στο κράτος, και, εν πάση περιπτώσει, δεν εισέρχεται στα σχολεία αυθαιρέτως αλλά με την σιωπηρά συναίνεση κι επιδοκιμασία τόσο των Δ/ντών της Εκπαίδευσης, όσο και των ιδίων των Γυμνασιαρχών και Λυκειαρχών, που αναγνωρίζουν τα θετικά αποτελέσματα της παρουσίας της Εκκλησίας ανάμεσά τους". Τελικά, η φονταμενταλιστική εξόρμηση θα φέρει τα αποτελέσματά της: στις 15/12/97, τέσσερις δηλαδή μόνο μέρες μετά το αρχικό "επεισόδιο", το ΥΠΕΠΘ του κ. Αρσένη αποφαίνεται με νέα εγκύκλιο ότι η Εκκλησία ΔΕΝ υπάγεται στην παραπάνω απαγόρευση.
"Το δίκαιο και η αλήθεια θριάμβευσαν", πανηγυρίζει ο κ. Χριστόδουλος. "Ο Χριστός χαίρει και ο διάβολος καταισχύνεται". Ο διάβολος που, προφανώς, είχε πάρει τη μορφή ενός διευθυντή της εκπαίδευσης που θέλησε να εφαρμόσει το νόμο...


Δεύτερη ελλείψει τρίτου

Είναι βέβαιο ότι οι απόψεις του νέου αρχιεπισκόπου για τις γυναίκες δεν αποτελούν το πιο δυνατό εκσυγχρονιστικό του χαρτί. Οπως προκύπτει από τα ίδια του τα κείμενα, ο κ. Χριστόδουλος δεν σηκώνει μεταρρυθμιστική κουβέντα, όταν πρόκειται για τα "ανδρικά πρωτεία" εκτός αλλά και εντός οικογένειας. Δεν αναφερόμαστε στην αναμενόμενη αντίδραση ενός εκκλησιαστικού ηγέτη στις νομοθετικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν τον πολιτικό γάμο ή αποποινικοποιούν τις εκτρώσεις. Ούτε στην οργή που ενδεχομένως του προκαλούν προτάσεις για την κατάργηση του αβάτου του Αγίου Ορους ή τη δυνατότητα των γυναικών να χειροτονούνται ιερείς. Χρόνια τώρα, ο κ. Χριστόδουλος βάλλει συστηματικά κατά του φεμινιστικού κινδύνου και ευαγγελίζεται τον επανεγκλεισμό των γυναικών στο σπίτι, και μάλιστα σε ρόλο σαφώς εξαρτημένο από τις βουλές του συζύγου τους.
"Η χειραφετημένη γυναίκα δύσκολα συμμαζεύεται", γράφει κάπου επιγραμματικά ο ιεράρχης. Αποτέλεσμα του φεμινισμού μέσα στην οικογένεια, άρνηση της ίδιας της γυναικείας φύσης, η εργασία των γυναικών καταγγέλλεται από τον κ. Χριστόδουλο με τα επιχειρήματα με τα οποία αντιμετωπίστηκαν οι πρώτες τηλεφωνήτριες πριν από έναν αιώνα: "Ετσι, ενώ η σωστή τοποθέτηση θέλει την σύζυγο και μητέρα βασίλισσα του σπιτιού, εκείνη επροτίμησε να αφήσει το σπίτι στα χέρια της παραδουλεύτρας ή της παιδαγωγού, κρίνοντας πως η θέση της ήταν περισσότερο έξω παρά μέσα στο σπίτι. Η αντίληψις αυτή οδήγησε τη γυναίκα στην εξάσκηση διοικητικών ευθυνών, στην εκμάθηση τέχνης ή επιστήμης, και γενικά στο βιοπορισμό. Αυτό έγινε όχι τόσο από πραγματική ανάγκη, όσο από τη διάθεση να μη υστερεί σε τίποτε, όπως ενόμιζε, απέναντι του ανδρός, λησμονώντας όμως πως και αυτή ακόμη η φυσιολογία της την κατέτασσε στο ασθενές, λεγόμενο, φύλο, που από το Θεό και από τη φύση έχει επιφορτισθεί με την εκπλήρωση μιας λεπτής και ιερής αποστολής".
Σπεύδει βέβαια να εξηγήσει ο κ. Χριστόδουλος ότι δεν απαγορεύει στις γυναίκες τη μόρφωση και διευκρινίζει ότι οι άνδρες δεν πρέπει να τους συμπεριφέρονται τυραννικά. Χαράσσει ωστόσο με σαφήνεια την ιεραρχία που πρέπει να διέπει τις σχέσεις των φύλων: "Πιστεύομε, μαζί με τη θρησκεία μας, πως ο άνδρας έχει μεν την πρώτη θέση, αλλ' ότι και η γυναίκα έχει την δεύτερη. (...) Εκείνο που αρνούμεθα στη γυναίκα είναι η εκ μέρους της παραβίαση της φύσεως και η διεκδίκηση θέσεως που δεν της ανήκει βασικά" (sic). Πιστεύοντας ότι "κάτω από τις φεμινιστικές τάσεις η γυναίκα έγινε ολιγώτερο γυναίκα", ο ιεράρχης δεν διστάζει να εξηγήσει τι έχει στο μυαλό του όταν μιλά περί "βασίλισσας του σπιτιού": "Σήμερα πολλές οικογένειες διέρχονται κρίση εξ αιτίας του γεγονότος ότι η γυναίκα ξέχασε τα έργα της και έχει επιδοθεί με μανία στην κατάκτηση της ποθητής ισότητος με τον άνδρα. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως η γυναίκα όχι μόνον αρνείται στον άνδρα τον πρώτο λόγο στα θέματα του σπιτιού, όχι μόνον τον συναγωνίζεται σ' όλα τα πεδία, αλλά και έχει εγκαταλείψει την οικιακή ενασχόληση σαν υποτιμητική γι' αυτήν, δείχνοντας προτίμησι σε εξωοικιακά ενδιαφέροντα. Οι γυναίκες, που έτσι εκδηλώνουν τον φεμινισμόν των, πέφτουν πολύ έξω".
Εξίσου ρητός είναι ο νέος αρχιεπίσκοπος, όταν αναλύει τις προϋποθέσεις ενός ταιριαστού γάμου: "Επειδή ο άνδρας είναι η κεφαλή της οικογενείας, είναι φυσικό να κατέχει και τα ανώτερα μορφωτικά προσόντα εν συγκρίσει με την σύζυγο, χωρίς βέβαια και τούτο να είναι εντελώς απόλυτο. Είναι ένας κανόνας, που ημπορεί βέβαια να έχει και τις εξαιρέσεις του, όμως κατά βάσιν είναι ορθός". Προηγουμένως έχει φροντίσει να ξεκαθαρίσει ότι "ευνόητον ότι μεγαλύτερος στην ηλικία πρέπει απαραιτήτως να είναι ο άνδρας". Κατόπιν όλων αυτών, δεν μπορεί να ξενίσει η απόλυτη άρνηση του ιεράρχη, όταν η συζήτηση φθάνει στις μεταρρυθμιστικές απόπειρες άλλων εκκλησιών. Η χειροτονία γυναικών αποτελεί έτσι "ανεπίτρεπτη καινοτομία" που "γεννά ανωμαλία", εμπόδιο στη συνέχιση του διαλόγου μεταξύ ορθοδόξων και αγγλικανών που την αποδέχθηκαν. Οσο για τις προγαμιαίες σχέσεις, αυτές "συνιστούν θανάσιμη αμαρτία", όπως αναλύθηκε σε ημερίδα που διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολις Δημητριάδος τον περασμένο Μάρτιο στο Βόλο.


(Ελευθεροτυπία, 24/5/1998)